Hamiləlik testi

Hamiləlik testi – müasir dövrdə hamiləliyin təyin olunmasının ən asan və rahat üsuludur. Onun köməyilə hamiləlik haqqında hətta aybaşı gecikməsinə qədər də bilmək olur, çünki müasir testlərin həssaslığı çox yüksəkdir.

Məsələ ondan ibarətdir ki, bu ekspress-vasitə sidikdə XQ-nin səviyyəsini ev şəraitində təyin etməyə imkan verir. Onun vasitəsilə hamiləlik haqqında erkən dövrdə bilmək olur və buna görə də, laboratoriyada qan analizi verməyə ehtiyac yoxdur.

Dəqiqlik və sadəliyinə görə heç də bütün testlər eyni deyil. Eyni zamanda, hər üç qadından biri testin nəticəsini düzgün yoza bilmir.

Test necə aparılır?

Bütün test istehsal edən kompaniyalar analizi aybaşı gecikməsinin birinci günündən tez olmadan, yəni hesabla aybaşı olası gün aparmağı məsləhət görür. Bu müddətdən qabaq cəhd etməyin mənası yoxdur, çünki XQ-nin səviyyəsi aşağı olur və yalançı mənfi nəticə alına bilər.

Lakin bəzi qadınlarda test ləngimədən 2-4 gün qabaq, digərlərində isə 5-7 gün sonra müsbət göstərə bilər. Hər şey orqanizmin fərdi xüsusiyyətlərindən və əmələ gələn hormonun miqdarından asılıdır.

Normada, ovulyasiya qadının aybaşı tsiklinin ortasına düşür və əgər mayalanma baş vermişsə, gözlənilən aybaşının birinci gününə hamiləlik hormonunun (XQ) miqdarı lazımi səviyyəyə çatır. Testi sutkanın istənilən vaxtı etmək olar, amma səhər saatlarında, yuxudan dərhal sonra etmək daha yaxşıdır, çünki hormonun sidikdə konsentrasiyası bu vaxt maksimal olur. Səhv etməmək üçün, test etməzdən qabaq onun istifadə qaydasını oxumaq lazımdır.

Əgər test kağız zolaqdırsa, onu işarələnmiş yerə qədər sidik yığılmış qaba salıb 10 saniyə gözləmək lazımdır. Əgər şırnaq testidirsə, onda onun üstünə siymək kifayət edir.

Nəticəni 1-2 dəqiqədən sonra yoxlamaq lazımdır, bundan tez və gec test informativ olmur.

Diqqət! Təcrübə göstərir ki, bir müddət keçdikdən sonra, test iki xətt göstərə bilər, hansı ki, yenə də hamiləlik sayılır. Buna görə də nəticəni qiymətləndirərkən diqqətli olmaq lazımdır.

Nəticə testdə bir və ya iki xəttin əmələ gəlməsindən asılıdır. Birinci əmələ gələn xətt kontrol üçündür, bu onu göstərir ki, test düzgün aparılmışdır və ona hopdurulan reagent işləyir. Bəzi testlərdə xətlər bir-birinə perpendikulyar yerləşdirilir və nəticədə minus (təkcə kontrol xətt) və ya plyus (kontrol və ikinci xətt) əmələ gəlir. Bir xətt hamiləlik olmadığını, iki xətt isə əksinə olduğunu göstərir.

Test necə işləyir və dəqiqliyi nə qədərdi?

Hamiləlik zamanı, sidikdə xorionik qonadotropin hormonu əmələ gəlir, hansı ki, hamiləliyi laboratoriya şəraitində təyin edərkən onun qanda konsentrasiyası qiymətləndirilir.

Venoz qanda XQ hormonu xorion xovları uşaqlıq divarına daxil olduğu andan 2-3 gün sonra təyin olunur.

Hamiləlik testləri, sidikdə XQ-nin minimum tələb olunan konsentrasiyasına həssas olan reagentlər hopdurulmuş, kiçik bir cihazdır (adətən xüsusi kağız və digər materiallardan hazırlanır).

Sidikdə XQ-nin konsentrasiyası testin həssaslığına uyğun səviyyəyə çatanda, sonuncunun səthindəki kimyəvi reagentlə hormon arasında reaksiya baş verir. Hormon olmadıqda və ya konsentrasiyası aşağı olduqda, reaksiya getmir və nəticə mənfi olur.

Əksər testlər üçün kifayət edən minimal konsentrasiyaya XQ orqanizmdə istehsal olunmağa başladıqdan bir həftə sonra çatır.

Testə sidik dəyən kimi reaktiv maddə hormona reaksiya verir və birinci kontrol xətt əmələ gəlir. Sonra, əgər hamiləlik varsa, qısa müddət ərzində ikinci xətt yaranır.

Nəticənin variantları:

1. Birinci – kontrol xətt əmələ gəlmir. Bu halda test düzgün aparılmayıb. Ola bilər onun istifadə müddəti bitib və ya saxlanma qaydası pozulub.
2. Birinci – kontrol xətt əmələ gəlib, amma ikinci xətt yox. Nəticə mənfidir – hamiləlik yoxdur. Əgər testin nəticəsinə şübhə varsa, bir həftədən sonra təkrar analiz aparılmalıdır.
3. Test iki xətt göstərir. Nəticə müsbətdir – hamiləlik var. Əgər ikinci xətt birincidən bir qədər solğun olarsa, hamiləlik yenə də müsbət sayılır. Bu, hamiləliyin ilk həftələrində norma sayılır, çünki XQ-nin qanda konsentrasiyası hələ çox aşağıdır.
4. Test 2 xətt göstərir, amma hamiləliyin olması bir sıra səbəblərdən mümkün deyil. Əgər qadının uşaqlığında şiş olarsa, bu cür nəticənin alınması mümkündür.

Müasir testlərin dəqiqliyi 98%-dən çoxdur. Bundan başqa nəticəni yoxlamaq üçün müxtəlif vaxtlarda, müxtəlif istehsalçıların testlərindən də istifadə etmək olar.

Testlərin hansı növləri var?

Müasir dövrdə hamiləliyin təyini üçün apteklərdə çox müxtəlif testlər təklif edilir. Hər bir qadın qiymətinə və istifadə rahatlığına görə özünə uyğununu seçə bilər. Ən populyar testlərə aşağıdakılar aiddir:

Standart test zolağı

Ən sadə və populyardır – sidik olan qaba salınan kağız zolaqdan ibarətdir, hansı ki, 1 və ya 2 xətt göstərir. Belə testlərin qiyməti çox ucuzdur.

Şırnaq testi

Populyarlığına görə ikinci, istifadəsinə görə isə birincidir – başqalarından daha rahatdır. Analizin aparılması üçün qoruyucu qapağı çıxarıb testin parça hissəsinə siymək lazımdır. 1 dəqiqədən sonra nəticəni oxumaq olar, hansı ki, xüsusi sahədə – pəncərədə görsənir. Belə testlərin qiyməti istehsalçıdan asılı olaraq, əvvəlkindən bir qədər baha olacaq.

Planşet testi

Xarici görünüşünə görə şırnaq testinə oxşayır, ancaq ondan az rahatdır. Adətən ona sidik yığmaq üçün xüsusi pipetka və qab əlavə olunur. Əvvəlcə sidik qaba yığılır, sonra pipetka vasitəsilə 2-3 damcı testin pəncərələrindən birinə damızdırılır. Bir qədər vaxt keçdikdən sonra ikinci pəncərədə nəticə görsənir (1 və ya 2 xətt). Belə testlər də əvvəlkilərin qiymətinə olur, lakin manipulyasiyanın aparılmasına çox vaxt tələb olunduğu üçün az istifadə olunur.

Elektron test

Müasir nəsil testlərdi, hansı ki, səhv nəticəni tamamilə inkar edir. Istehsalçıların məlumatına görə onların dəqiqliyi 99%-dən çoxdur. Elektron testin iş prinsipi də şırnağınkına bənzəyir. Onun ucluğuna siyib nəticəni gözləmək lazımdır. Amma şırnaq testlərindən fərqli olaraq, sidik ona dəyən kimi, xüsusi displey aktivləşir, hansı ki, nəticəni göstərir. Müxtəlif firmaların məhsullarında nəticələr müxtəlif cür göstərilir: plyus və ya minus, "Preqnant" yazısı və hətta smayliklər. Bundan başqa, bəzi testlər yalnız hamiləliyin olmasını, digərləri isə əlavə olaraq hamiləlik müddətini həftələrlə göstərir. Belə testlərin qiyməti əvvəlkilərdən bahadır.

Təcrübə göstərir ki, ən çox satılan testlər ilk ikisidir. Bundan başqa testlər həssaslıqlarına görə də fərqlənir. XQ-nin müxtəlif minimal konsentrasiyasında – 10, 20, 30 mBV/ml-də nəticə verən testlər var:.

Xüsusiyyətlər və nüanslar

Hamiləliyin təyini analizinin ev şəraitində aparılması çox rahatdır, amma nəticəyə təsir edə biləcək bəzi nüansları nəzərə almaq lazımdır.

• Menstrual tsiklin davametmə müddəti və ovulyasiya vaxtı. Aybaşı tsikli heç də bütün qadınlarda stabil deyil. Dəyişən tsikldə ovulyasiya vaxtını dəqiq bilmək mümkün deyil, buna görə də, ləngimənin nəzərdə tutulan birinci günü testin nəticəsi informativ olmur. Ola bilər ki, dəyişən qrafiklə əlaqədar aybaşı bir qədər gec başlayacaq, ya da əksinə, ovulyasiya və mayalanma gec baş verdiyi üçün, XQ-nin konsentrasiyası lazım olan həddə hələ çatmayıb.
• Dərman qəbulu. Praktiki olaraq heç bir dərman vasitəsi testin nəticəsinə təsir edə bilməz, yalnız tərkibində XQ olanlardan başqa. Bu halda qadın əvvəlcədən bilməlidir ki, testin nəticəsinə inanmaq olmaz.
• Aybaşı vaxtı aparılan test. Ola bilir ki, hamiləlik ola-ola aybaşı gəlsin. Mahiyət etibarilə bu aybaşı qanaxması deyil, hamiləlik üçün təhlükəli olan, aybaşına oxşar qanlı ifrazatdır. Buna baxmayaraq, əgər qadın hamiləlikdən şübhələnirsə və qanaxma vaxtı test aparırsa, onun nəticəsi düzgün olacaq, çünki, qanlı ifrazat testin informativliyinə təsir göstərmir.
• Uşaqlıqdankənar hamiləlik. Qadının sağlamlığı üçün çox təhlükəli vəziyyətdir, hansı ki, döl yumurtası uşaqlığın selikli qişasına bağlanmır, boru və ya yumurtalıqda qalır. Bu zaman, XQ-nin səviyyəsi əvvəlcə artır və test müsbət nəticə göstərə bilər, yalnız ikinci xətt çox da aydın olmaya bilər. Uşaqlıqdankənar hamiləliyi təyin etmək üçün xüsusi "INEXSCREEN" testi var. O, XQ-nin müəyyən komponentinə reaksiya verir, hansı ki, döl yumurtasının məhz düz olmayan implantasiyasında lazımi 10%-lik göstəricidən aşağı olur. Əgər belə test aparmaq mümkün deyilsə, həkimə müraciət edib USM-dən keçin, hansı ki, döl yumurtasının yerini təyin edəcək.
• Ölmüş hamiləlik. Əgər birinci test aydın iki xətt göstərmişsə və sonrakı testlərdə zaman keçdikcə xətlər solğunlaşırsa – ölmüş hamiləlikdən şübhələnmək lazımdır. Normada zaman keçdikcə xətlər aydın olmalıdır, çünki, XQ hər 2 sutkadan bir iki dəfə artır.

Ev şəraitində hamiləliyi təyin etmək üçün ekspress-testlər hər gün milyonlarla qadına öz vəziyyətləri haqqında laboratoriyaya müraciət etmədən məlumat almağa kömək edir. Bu ixtira "gözləyən" və "şübhələnən" bütün qadınların həyatını xeyli yüngülləşdirmişdir. Lakin yadda saxlamaq lazımdır ki, testlərin nəticələrinin yozulmasında yenə də ən vacib amil, öz tsikllərinizə nəzarət etmək və testi düzgün aparmaqdır.