Doğuş – təbiət qanunlarına xas olan bir prosesdir. Doğum prosesinin başlamasına az müddət qaldığı zaman ananın və körpənin bədənindəki bütün sistem və orqanlar ona hazırlığa başlayır — ananın bədənində toxumalar elastikləşir, sümüklər azacıq aralanır, körpənin kəllə nahiyəsində sümüklər öz hərəkətliliyi sayəsində doğuş yollarına uyğun olaraq şəklini dəyişmək imkanı qazanır. Bunların hamısı yeni doğulacaq körpənin dünyaya asan və zədəsiz şəkildə gəlməsi üçün baş verir.
Hər bir hamilə qadının arzusu hamiləliyini sona qədər başa çatdırıb dünyaya sağlam körpə gətirməkdir. Uşağın yarımçıq doğulmasının mənfi nəticələri hamıya yaxşı məlumdur. Hamiləliyin 40-42 həftəsindən sonra baş verən gecikmiş doğuşlar isə nadir hallarda rast gəlinir. Lakin, o da uşaq üçün təhlükəlidir.
Ana bətnində uşaq özü nə qidalana bilir, nə də nəfəs alır. Başqa sözlə, o, tamamilə ana orqanizmindən asılıdır. Onlar arasındakı əlaqə göbək ciyəsi və ciftlə təmin olunur. Bu orqanlarda patoloji dəyişikliklər dölün oksigen aclığına və inkişafının pozulmasına gətirir.
Su axıb sancılar başlayanda artıq şübhə yeri qalmır — doğuş başlayır. Bədən qadına lazımi siqnalları göndərir və bu mövzuda həkimlərin köməyinə ehtiyac belə qalmır. Amma doğuşun başlanmasını göstərən bəzi əlamətlər elə də aydın olmaya bilər. Bu məqaləni ona görə yazmışıq ki, doğuşu gözləyərkən məhz nəyə diqqət yetirməli olduğunuzu biləsiniz.
Doğuş prosesinə qadın orqanizmi tam uyğunlaşıb. Amma hərdən bu və ya digər səbəblərdən təbii doğuş uşağın və ananın sağlamlığı, hətta həyatı üçün təhlükə törədə bilər. Belə hallarda doğuş operativ yolla - keysəriyyə əməliyyatı ilə aparılır.
Hamiləlik mayalanma anından doğuşa qədər 266 gün və ya 38 həftə davam edir. Nəzərə alsaq ki, mayalanma vaxtını dəqiq bilmək olmur, mamalıqda qəbul olunub ki, hamiləlik müddəti sonuncu aybaşının birinci günündən hesablansın. Bu hesabla o 280 gün və ya 40 həftə təşkil edir, çünki, təbii ovulyasiya adətən aybaşının 14-cü günü baş verir.
Hamiləlik arzuolunan olmalı və əvvəlcədən planlaşdırılmalıdır. Belə yanaşma ana və uşağın sağlamlığı üçün riskləri minimuma endirməyə kömək edir. Ancaq ona nə vaxt başlamaq lazımdır və bunun üçün hansı tədbirlər görülməlidir?
Gəlin hamiləlik planlamasının nə olduğuna və bu dövrdə davranış qaydalarına ətraflı nəzər salaq. Ancaq əvvəlcə bu cür yanaşmanı əsaslandıraq.
Doğuşdan sonra bədən quruluşu heç vaxt əvvəlki kimi olmayacaq? Bu sual çoxlarını narahat edir. Əvvəlcədən qeyd edək ki, doğuşdan sonra qarnın çəkilməsinə bütün qadınlar nail ola bilər. Bunu necə etmək barədə aşağıda danışılacaq.
Doğuş – yetişmiş və formalaşmış dölün uşaqlıq boşluğundan xarici mühitə normal fizioloji qovulma prosesidir.
Cavan analara həmişə doğuşdan sonra aybaşının nə vaxt başlayacağı maraqlıdır. Bərpa dövründə tsiklin davam müddəti, xarakter və intensivliyi dəyişir, hamiləlikdən əvvəlkinə nisbətən daha çox və ya daha az ağrılı ola bilir. Bu normaldır. Amma, bəzi hallarda ginekoloqun konsultasiyası tələb olunur.
Əksər cütlüklərdə doğuşdan sonra ilk cinsi əlaqə həyatlarındakı ən birinci intim münasibətə bənzəyir – təcrübəsiz və yöndəmsiz. Qadınların çoxsu doğuşdan sonra seks haqqında heç fikirləşmək belə istəmir və bu heç də həmişə həkimin tövsiyələrilə əlaqədar deyil. Çünki, intim həyata başlama fikri çoxlu suallar doğurur: hisslər əvvəlki kimi qalıbmı, ağrıyacaqmı, yenə hamilə qalarammı və s. Nəticədə kişilər inciyir, qadınlar isə özlərini tamamilə körpələrinə həsr edir.
Nəhayət hamiləlik sona çatır və qadın körpəsinin dünyaya gəlməsini səbirsizliklə gözləyir. Sancıların başlaması doğuşun vacib mərhələsidir və qadın ona ciddi hazırlaşmalıdır. Uşaqlıq və digər cinsiyyət orqanlarında baş verən proseslərin fiziologiyasını başa düşmək, çoxlarına bu mərhələni minimal diskomfortla keçməyə kömək edir.
Hamiləlik qadınların əksəriyyətində bir sıra təzadlı emosiyalar törədir. Bir tərəfdən dünyaya kiçik insancığazın gəlməsi sevinci, digər tərəfdən, doğuş qorxusu. Bu, doğuşun ağrılı olması ilə izah olunur. Hər bir qadın qorxur ki, bu ağrılara dözə bilməyəcək.
Hamilə qadın ilk dəfə ginekoloqun qəbulunda olanda çanağının ölçüləri təyin olunur. Bu məlumatlar hamilənin tibbi sənədlərində qeyd edilir. Amma buna baxmayaraq, doğum evində doğuş başlayana qədər təkrar bir dəfə də ölçülür. Bu ondan ötrü lazımdır ki, anatomik dar çanaq vaxtında aşkar olunsun və doğuşun ona uyğun aparılma taktikası seçilsin.
Hestoz və ya toksikoz — normal keçən hamiləliyin spesifik fəsadı olub, adətən özünü ödem, arterial təzyiqin yüksəlməsi, sidiklə zülal itkisi və qıcolmalarla göstərir. İnkişaf etmiş ölkələrdə ana və perinatal ölümünün əsas səbəbi hestozdur.
Keysəriyyə əməliyyatı yalnız o vaxt aparılır ki, təbii doğuş döl və ananın həyatı üçün böyük təhlükə törədə bilər. Lakin, son zamanlar planlı keysəriyyə əməliyyatlarının sayı durmadan artır. Ona görə də, təkrar ana olmaq istəyən qadınların əksəriyyəti keysəriyyə əməliyyatından sonra təbii doğuşun mümkünlüyü barədə tez-tez suallar verir.
Doğuş hamiləliyin sonu deyil. Ondan sonra ana orqanizminin bərpa dövrü başlayır. Dəyişikliklər cinsiyyət orqanları, süd vəzləri və orqanizmin digər sistemlərində baş verir. Təhlükəli fəsadların inkişaf edə biləcəyini nəzərə alaraq, zahılıq dövründə ananın vəziyyəti aktiv müşahidə və lazım gəldikdə korreksiya edilir.
Doğuşun adətən uşaq doğulan ikinci dövrü vacib hesab edilir. Amma, növbəti üçüncü dövr qısa davam etsə də, doğuş prosesinin uğurla başa çatmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Onu həm də “son” dövrü adlandırırlar. Üçüncü dövr uşaq dünyaya gəldikdə başlayır, son doğulduqdan sonra isə başa çatır.
Doğuş – təbii proqramlaşdırılmış proses olub, müəyyən ardıcıllıqla baş verir. Birinci dövr – uşaqlıq boynunun açılışı növbəti mərhələyə keçir. İkinci mərhələ prosesə gücvermənin (özündən asılı olmadan gücənmə istəyi gəlir) qoşulması ilə başlayır. Bu, doğuş prosesinin vacib momentlərindən biri olan — dölün qovulma mərhələsidir. Hamilənin özünü aparması və mamaçanın bacarığından, uşağın sağlamlığı və ananın doğuş yollarının tamlığı asılıdır.
Hamiləliyin sonlarında əksər qadınlarda qarnın aşağısında və beldə qeyri-requlyar, əvvəl dartıcı, sonra isə, sancışəkilli ağrılar əmələ gəlir. Bu ilkin və ya yalançı sancılardı, onlar doğuş prosesinin başlanma əlaməti deyil. Doğuşun birinci dövrü uşaqlıq boynunun açılıb requlyar sancıların əmələ gəlməsi anından başlayır. Bu, doğuş yollarının dölün keçməsinə hazırlanması dövrü olub, uşaqlıq boynunun tam açılması zamanı başa çatır.
Əməliyyat uğurla başa çatdı. 20 dəqiqə müddətində sizinlə əlaqə saxlayacağıq.
Saytda verilən məlumatlar yalnız informasion xarakter daşıyır. Özbaşına müalicə sizin sağlamlığınıza ziyan vura bilər! Hər bir məsələ barəsində öz müalicə həkiminizlə əlaqə saxlayın.
